Αυτή η φυσική ουσία από τσάι και σφένδαμο σταματά την τερηδόνα πριν ξεκινήσει
Επικατεχίνη: το φυσικό «όπλο» κατά της τερηδόνας χωρίς παρενέργειες.

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται στο Microbiology Spectrum, μια φυσική ουσία, η γαλλική επικατεχίνη (ECG), η οποία βρίσκεται στο τσάι και στον σφένδαμο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη της τερηδόνας. Η εν λόγω ουσία αδρανοποιεί το βακτήριο Streptococcus mutans, το οποίο ευθύνεται κυρίως για την εμφάνιση των τερηδόνας. Εμποδίζοντας τη δημιουργία βιοφίλμ πάνω στα δόντια, η ECG στοχεύει την αιτία του προβλήματος και όχι απλώς τα συμπτώματα.
Πώς ανακαλύφθηκε η δράση του σφενδάμου
Η ανακάλυψη αυτή έγινε σχεδόν τυχαία. Όπως αναφέρεται στο The Brighter Side News, επιστήμονες που μελετούσαν το βακτήριο Listeria διαπίστωσαν ότι σχημάτιζε εύκολα βιοφίλμ σε διάφορα είδη ξύλου, εκτός από το ξύλο σφενδάμου. Αυτή η παρατήρηση οδήγησε σε περαιτέρω πειράματα που αποκάλυψαν ότι τα πολυφαινολικά συστατικά του σφενδάμου εμποδίζουν τα βακτήρια να προσκολληθούν σε επιφάνειες, μπλοκάροντας το ένζυμο sortase A, το οποίο είναι κρίσιμο για την επιβίωσή τους. Εφόσον το ίδιο ένζυμο διαθέτει και το Streptococcus mutans, οι ερευνητές θέλησαν να δοκιμάσουν αν η δράση του σφενδάμου θα μπορούσε να περιορίσει και την τερηδόνα.
Με τη βοήθεια υπολογιστικών μοντέλων οι επιστήμονες εξέτασαν τη δομή του ενζύμου και πώς τα φυτικά μόρια θα μπορούσαν να δεσμευτούν σε αυτό. Τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά και οδήγησαν σε εργαστηριακά πειράματα. Εκεί αποδείχθηκε ότι αρκετές πολυφαινόλες του σφενδάμου όντως ακινητοποιούν το ένζυμο και μειώνουν σημαντικά την ικανότητα του S. mutans να σχηματίζει βιοφίλμ πάνω σε επιφάνειες που μιμούνται την υφή των δοντιών.
Γιατί η ECG ξεχωρίζει από άλλες ουσίες
Σε συγκεντρώσεις που αντιστοιχούν σε φυσιολογική κατανάλωση τσαγιού, η ECG αποδείχθηκε πιο αποτελεσματική ακόμη και από την πασίγνωστη γαλλική επιγαλλοκατεχίνη (EGCG), την κύρια πολυφαινόλη του πράσινου τσαγιού. Το γεγονός αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί προϊόντα στοματικής υγιεινής με EGCG είχαν στο παρελθόν μέτρια αποτελέσματα. Η ECG φαίνεται να είναι πολύ ισχυρότερη στην πρόληψη της τερηδόνας.
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η ασφάλεια της ουσίας, ειδικά για τα παιδιά. Πολλά στοματικά διαλύματα περιέχουν αλκοόλ ή αιθέρια έλαια και δεν είναι κατάλληλα για μικρές ηλικίες, ενώ ακόμη και το φθόριο χρειάζεται προσεκτική δοσολογία. Η ECG, από την άλλη, προέρχεται από τρόφιμα που ήδη καταναλώνουμε, όπως το τσάι, και έτσι μειώνεται ο κίνδυνος τοξικότητας. Ένα στοματικό διάλυμα ή μια οδοντόκρεμα με βάση αυτή την πολυφαινόλη θα μπορούσαν να προσφέρουν προστασία χωρίς ανεπιθύμητες επιπτώσεις.
Το μέλλον της στοματικής υγιεινής
Οι ερευνητές ήδη εργάζονται πάνω στη δημιουργία εμπορικών προϊόντων. Αν και απαιτούνται περαιτέρω κλινικές δοκιμές για να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα και να καθοριστούν οι σωστές δοσολογίες, το πλεονέκτημα είναι ότι η ECG είναι ήδη γνωστή στον ανθρώπινο οργανισμό, άρα η διαδικασία έγκρισης ενδέχεται να είναι ταχύτερη από εκείνη των συνθετικών ουσιών.
Το μέλλον δείχνει πολλά υποσχόμενο: οδοντόκρεμες, στοματικά διαλύματα ή ακόμη και τσίχλες με ECG ίσως γίνουν καθημερινή πραγματικότητα. Αν οι επόμενες μελέτες επιβεβαιώσουν τα αποτελέσματα, η πρόληψη της τερηδόνας θα μπορούσε να περάσει σε μια νέα εποχή, βασισμένη όχι σε ισχυρά χημικά αλλά σε φυσικά μόρια που βρίσκονται ήδη σε ένα φλιτζάνι τσάι ή στον κορμό ενός δέντρου σφενδάμου.